Endometrioza to druga pod względem częstości występowania na świecie choroba u kobiet w wieku reprodukcyjnym [1]. Problem dotyczy 180 milionów kobiet, w tym nawet miliona Polek. Niestety, nadal u części chorych choroba nie jest zdiagnozowana. Marzec to miesiąc świadomości endometriozy, dlatego chcemy przybliżyć Wam objawy towarzyszące tej chorobie.
Ból
Jednym z głównych objawów endometriozy jest ból o charakterze przewlekłym występujący w okolicy miednicy. Dodatkowo mogą pojawić się bóle pleców, plamienia, zmęczenie, mdłości, omdlenia, ból podczas stosunku seksualnego, a także zaburzenia układu pokarmowego czy moczowego [2]. Rzadziej mogą wystąpić także, cykliczny ból kończyny dolnej o charakterze rwy kulszowej oraz cykliczne krwawienia z odbytnicy lub dróg rodnych. W bardzo rzadkich przypadkach endometriozy płuc może nawet dochodzić do okresowego krwioplucia lub duszności [4]. Niestety, kobiety niejednokrotnie narzekając na towarzyszące im dolegliwości bólowe, nadal spotykają się z nierozrumienieniem problemu słysząc niekiedy stwierdzenie, że „taka ich uroda” i w konsekwencji pozostają bez właściwej pomocy.
A endometrioza jest przecież chorobą, którą można i należy leczyć.
Oczywistym stwierdzeniem jest fakt, że ból w okolicy miednicy może występować w tracie miesiączkowania, a także niezależnie od cyklu miesiączkowego. Przyczyną jednak bardzo silnego bólu może być endometrioza, która znacznie pogarsza jakość życia kobiet oraz ich funkcjonowanie w codziennych aktywnościach w domu, w pracy, w szkole. Choroba może pojawić się nawet u młodych kobiet, w okolicach 15 roku życia [2].
Przyczyna
Endometrioza to choroba, której przyczyny nie są dokładnie ustalone, nadal pozostaje ona tajemniczym schorzeniem. W przebiegu choroby obserwuje się rozrost endometrium, czyli komórek błony śluzowej trzonu macicy poza jamą macicy, a ich wrażliwość na działanie estrogenów jest taka sama jak w macicy. Oznacza to, że w trakcie cyklu miesiączkowego komórki te przerastają i złuszczają się. Pojawiające się krwawienie nie znajduje ujścia, co powoduje stan zapalny, a w konsekwencji powstanie blizn, zrostów, guzków czy torbieli, które są odpowiedzialne za dolegliwości bólowe oraz problemy z zajściem w ciążę [3,5].
Endometrioza, a seks
Endometrioza nie tylko utrudnia codzienne funkcjonowanie, ale również może powodować brak satysfakcji we współżyciu seksualnym partnerów. Mówimy wtedy o dyspareunii – zaburzeniu seksualnym, które charakteryzuje się bolesnością odczuwaną podczas stosunku płciowego. Badania potwierdzają, że endometrioza jest istotnym czynnikiem ryzyka dla dyspareunii[4,8].
Leczenie
Leczenie farmakologiczne ma za zadanie zmniejszyć lub wyeliminować objawy bólowe, zahamować dalszy rozwój choroby oraz przywrócić płodność u kobiet niemogących zajść w ciążę. Opiera się ono na stosowaniu:
– leków przeciwbólowych – (NLPZ) niesteroidowe leki przeciwzapalne;
– hormonalnych preparatów antykoncepcyjnych (estrogenowo-progestagenowe) w celu zmniejszenia obfitości krwawień oraz zmniejszeniu natężenia dolegliwości bólowych;
– preparatów progestagenowych (w postaci depot, doustnej, wewnątrzmacicznej);
– analogów hormonu uwalniającego gonadotropiny (GnRH), które blokują czynność hormonalną jajników – wywołując sztuczną menopauzę;
– danazolu – stosowanego sporadycznie ze względu na liczne skutki uboczne [6,7];
Wszystkie leki wykazują podobną skuteczność odnośnie zmniejszenia natężenia dolegliwości bólowych związanych z endometriozą oraz czasu utrzymywania się poprawy po zakończeniu leczenia [4]. W przypadku braku skuteczności farmakoterapii konieczny jest zabieg chirurgiczny, który nie zawsze jest gwarancją trwałego wyleczenia [1,5,6,7].
Drogie Panie apelujemy – nie odkładajcie dbania o swoje zdrowie na później. Wiele chorób można wykryć wcześniej i wdrożyć szybko odpowiednie leczenie zanim pojawią się poważne i groźne dla zdrowia zmiany w naszym organizmie. Pamiętajcie o regularnych badaniach profilaktycznych oraz o obserwacji własnego organizmu!