Antykoncepcja transdermalna to jedna z nowocześniejszych metod antykoncepcyjnych,
z powodzeniem stosowana od 2002 roku. Działanie plastrów oparte jest na stałym uwalnianiu dwóch substancji czynnych, które są wchłaniane przez skórę, a następnie przenikają do krwioobiegu[3]. Efektem jest skuteczne zapobieganie ciąży [1].
Jak działa plaster antykoncepcyjny?
Substancje czynne zawarte w plastrach antykoncepcyjnych – to pochodne estrogenu i progestagenu – są uwalniane ze stałą szybkością przez ściśle określony czas [1,2]. Następnie przechodzą przez skórę do krwioobiegu[3]. Mechanizm działania hormonów polega na zahamowaniu jajeczkowania oraz zmianie właściwości śluzu szyjkowego oraz błony śluzowej macicy – endometrium. Plastry działają bardzo podobnie do dwuskładnikowej pigułki antykoncepcyjnej, jednak w ich przypadku wchłanianie odbywa się przez skórę, dzięki czemu substancje omijają przewód pokarmowy [1,4].
Dzień zmiany plastra
Plaster może być wygodną metodą antykoncepcji – o jego zmianie należy pamiętać raz w tygodniu, czyli w tzw. „Dniu zmiany plastra”. Pierwszy plaster należy nakleić na ciało 1 dnia cyklu, czyli w dniu wystąpienia miesiączki (jeżeli poprzednio nie stosowano hormonalnych metod antykoncepcyjnych), kolejny w 8., a trzeci w 15 dniu cyklu. Plaster można umieścić na: ramieniu, górnej części pleców, brzuchu lub pośladku. Ważne, aby skóra była czysta, sucha, niepodrażniona i nieowłosiona. Plastra nie wolno umieszczać na piersiach. W 4 tygodniu jego stosowania czyli w 21 dniu cyklu powinno wystąpić tzw. krwawienie z odstawienia. Następnie cykl rozpoczyna się od nowa [3]. „Dzień zmiany plastra” powinien zawsze przypadać na ten sam dzień tygodnia. W tym samym czasie może być stosowany tylko jeden plaster. W przypadku pominięcia zmiany plastra lub innych sytuacji związanych z nieprawidłowym zastosowaniem plastrów, należy skorzystać z informacji zawartych w ulotce dołączonej do opakowania leku lub skontaktować się z ginekologiem.
Zalety plastrów antykoncepcyjnych
Zaletą stosowania plastrów jest fakt, że nie trzeba pamiętać o codziennej aplikacji produktu, tak jak ma to miejsce w przypadku pigułek [1]. Co więcej, skuteczność działania plastra antykoncepcyjnego jest niezależna od ewentualnych zaburzeń ze strony układu pokarmowego, np. w przypadku wystąpienia biegunek czy wymiotów. Plastry podobnie jak pigułki są odpowiednie dla kobiet aktywnych i uprawiających sporty, także tych korzystających z pływalni [1].
Przeciwskazania i działania niepożądane
Najczęściej zgłaszane w badaniach klinicznych działania niepożądane to bóle głowy, nudności i tkliwość piersi, występujące w przybliżeniu, odpowiednio, u 21,0%, 16,6% i 15,9% pacjentek. Na początku leczenia mogą wystąpić takie działania niepożądane jak: plamienia, tkliwość piersi i nudności, ale zwykle ich nasilenie maleje po pierwszych trzech cyklach [3]. Przeciwwskazania do stosowania plastrów antykoncepcyjnych są takie same jak w przypadku innych hormonalnych metod antykoncepcyjnych [2]. O tym, z czym może się wiązać decyzja lekarza o niezastosowaniu antykoncepcji hormonalnej u danej pacjentki i jakie są bezwzględne przeciwwskazania do zastosowania tej antykoncepcji przeczytacie w naszym artykule: https://antykoncepcjanamiare.pl/pierwsza-antykoncepcja-jak-sie-do-niej-przygotowac/.
Wybór antykoncepcji zawsze powinien być skonsultowany z lekarzem. Ginekolog na podstawie zebranego wywiadu oraz odpowiednich badań potrafi ocenić, która metoda i jaki skład hormonalny będzie najlepszy dla danej pacjentki. Podczas doboru metody antykoncepcji warto przedstawić lekarzowi swoje oczekiwania. Po uwzględnieniu profilu bezpieczeństwa i skuteczności metody, a także preferencji kobiety lekarz dokonuje wyboru odpowiedniej antykoncepcji [5].